RSV informatie voor u als arts of gezondheidswerker

Preventie van RSV door immunisatie met monoklonale antilichamen bij jonge kinderen in het eerste levensjaar: communicatie, informatie en drempels 

Klik op de snelle links om naar de volgende informatie te springen:

• Samenwerking tussen huisartsen en pediaters
• Beschermenden middelen en doelgroepen
• Wat kan je nu doen? 
• Welke drempels blijven bestaan?
• Bredere vinger aan de pols

Vanuit een samenwerking tussen huisartsen (Domus Medica en SSMG) en kinderartsen (BVK-SBP en de Belgian Academy of Paediatrics) werken we aan de communicatie rond deze campagne. We zijn van mening dat er dringend actie nodig is om de immunisatiecampagne tot een goed einde te brengen. We vinden het dan ook een meerwaarde om onze krachten te bundelen. Verder houden we de vinger aan de pols, en houden we jullie op de hoogte van de verdere evoluties in dit dossier.

We willen u voorzien van eenduidige informatie gebaseerd op wat er al geweten en bevestigd is en welke informatie nog onduidelijk is. Deze informatie is een bundeling en stroomlijning vanuit verschillende officiële bronnen en is opgebouwd vanuit de laatst beschikbare en bevestigde informatie op moment van publicatie en verspreiding. We vragen u om geen andere niet bevestigde informatie te verspreiden en eventueel ons eerst te contacteren in geval van vragen.

2 beschermende middelen beschikbaar tegen het RSV

2 algemene doelgroepen en 4 specifieke doelgroepen:

In het kader van de preventie van ernstige RSV-infectie en hospitalisatie bij zuigelingen zijn er in 2024 in België twee beschermende middelen beschikbaar waar we u als zorgprofessional adviseren om uw patiënten over te informeren om de jongsten in onze maatschappij te beschermen:

Technische informatie producten en inclusiecriteria

We bieden u objectieve technische informatie aan. Het is aan u als zorgprofessional om samen met de ouders en rekening houdend met hun unieke context te kijken welke keuzeoptie voor een specifiek gezin het meest geschikt is.

Uw zwangere patiënten en/of de ouders van uw pediatrische patiënten die in aanmerking komen proactief contacteren en informeren over de mogelijkheden. Dit kan u doen aan de hand van de modelbrieven die beschikbaar zijn in het Nederlands, Frans, Engels en Duits:

Informatie voor ouders

• Bij zwangeren: informeren.
• Bij kinderen geboren tussen 1 april 2024 en 31 oktober 2024: met hen een immunisatieafspraak plannen tussen 1 oktober 2024 en ten laatste 31 oktober 2024 indien ze kiezen voor nirsevimab (Beyfortis™).Maak het vooschrift in orde, met aanvraag tot terugbetaling
• De praktische voorbereiding van de immunisatie op uw consultatie (zowel intramuraal als extramuraal) voorbereiden met uw collega’s. Denk hierbij niet enkel aan collega’s in uw praktijk of ziekenhuis, maar ook vooral op regionaal niveau: we raden aan dat ziekenhuizen afspraken maken met de lokale huisartsenkringen over hoe deze immunisatiecampagne in hun regio kan gebeuren. Door samen te werken kunnen we meer kinderen bereiken en ieders tijd optimaal spenderen. Bekijk in uw regio en eerstelijnszone ook op welke manier u kwetsbare gezinnen makkelijker kan bereiken (sociaal werkers, case-managers, Huizen van het Kind, …). Tijdens hun zaaltoer op de materniteit kunnen de kinderartsen vanaf heden moeders en vaders info verschaffen over de mogelijkheid om nirsevimab toe te dienen tijdens de maand oktober 2024. Uw verpleegkundigen en vroedkundigen inlichten indien ze betrokken worden bij de immunisatie.
• Vergeet hierbij niet het beleid omtrent het vermijden pijn, angst en stress tijdens pijnlijke handelingen bij zuigelingen.
• Updaten van uw folder omtrent algemene niet-farmacologische RSV en Bronchiolitis preventie en deze na de immunisatie eveneens aan de ouders te overhandigen.
• Uzelf en uw collega’s aanmelden voor onze specifieke RSV nieuwsbrief. Dit kan door te registreren via de website van de BAoP of BVK-SBP.

Hoewel de campagne binnenkort van start moet gaan, zijn er nog enkele drempels die een vlotte en kwaliteitsvolle immunisatiecampagne met een hoog bereik hinderen.

Daarom vragen wij u met aandrang om voorlopig enkel met de ouders te communiceren omtrent wat er al geweten en bevestigd is en het reeds plannen van een eerste afspraak in oktober. Dit om absoluut te vermijden dat ouders de kost van het product ( 777,44 euro) voor eigen rekening moeten nemen.

Op dit moment blijven we dan ook in overleg met de verschillende overheden en RIZIV/INAMI om zo snel mogelijk eenduidige en officiële antwoorden hieromtrent te verkrijgen en/of een vereenvoudiging van de werkwijze en regelgeving.

Als partners willen we erop waken en er op hameren dat het eigenaarschap van deze antwoorden en zekerheden ligt bij de overheid en niet bij ons. Daarom nemen wij u transparant mee in de procescommunicatie.

• Omwille van de beschikbaarheid (levering firma) van nirsevimab (Beyfortus™) tussen 23/09 en 26/9 voor 50mg en tussen 30/9 en 4/10 voor 100mg en de mogelijkheid om de catch-up groep te immuniseren voor de start van het RSV-seizoen 2024-2025 (zoals aangegeven in de terugbetalingsformaliteiten), is er bevestiging vanuit Kabinet Vandenbroucke dat de start van het RSV-seizoen officieel gezet wordt op 01.11.2024 mits de opmerking: ‘onder voorbehoud van de definitieve goedkeuring van het Verzekeringscomité op 09.09.2024. Deze garantie vanuit kabinet Vandenbroucke is voor ons als partners belangrijk maar nog steeds niet 100% tot 09.09.2024 en blijven we opvolgen.

• de definiëring ‘elk kind <13maanden’ in de overheidscommunicatie kan verschillende geïnterpreteerd worden. Er werd overeengekomen in werkelijkheid voor ‘elk kind geboren vanaf 1 april 2024’. De regelgeving geeft immers een dubbele omschrijving: ‘kinderen <13 maanden oud én die niet geboren werden tijdens het voorgaande RSV seizoen ’23-’24 (einde 31 maart 2024)’. Hierbij gaat men ervan uit dat elk kind geboren voor 1 april 2024 reeds in aanraking is gekomen met RSV tenzij het kind in deze periode bijvoorbeeld een lange periode op neonatologie werd gehospitaliseerd. De laatste bevestiging vanuit kabinet minister Vandenbroucke betreft: elk kind geboren vanaf 1 april 2024.
• De logge en omslachtige procedure om via Hoofdstuk 4 binnen het Elektronische Patiënten Dossier (CIVARS) of via papieren document eerst een toelating van de adviserend geneesheer te moeten aanvragen blijft op dit moment behouden.
• Enkel zuigelingen met een Belgisch Rijksregisternummer (RN) komen in aanmerking. Pasgeborenen hebben deze nummers echter nog niet tijdens hun verblijf op materniteit. Voor hen werden 2 bevestigde opties aangegeven vanuit RIZIV-INAMI en kabinet Vandenbroucke:

1. Ofwel wordt de aanvraag op papier gedaan, op naam van het patiëntje, en zal de mutualiteit deze aanvraag goedkeuren van zodra het RRN gekend is. In het geval de aanvraag nog niet elektronisch kan gebeuren (wegens nog geen RN) kan wel een papieren aanvraag via het standaardformulier gedaan worden (met gegevens moeder en kind), die dan door de VI zodra er een RN is, kan worden ingebracht in het systeem (met dan retro-actief akkoord)
2. Ofwel elektronisch (via CIVARS of eigen software), maar dit zal pas administratief in orde kunnen gebracht worden als de aanvrager het RRN van het patiëntje heeft. U zal met andere worden de aanvraag retroactief moeten doen (kan tot 2 jaar terug in de tijd), waarbij u op een later moment de aanvraag kan doen, maar als startdatum akkoord kiezen voor de datum van toediening. Hierbij vindt u een gebruiksvriendelijke handleiding voor het gebruik van CIVARS.

• Er is nog steeds geen oplossing voor kwetsbare kinderen en gezinnen zonder Rijksregisternummer. Deze grote kwetsbare groep valt volledig uit de boot terwijl net deze groep meer risico heeft op hospitalisatie.
• Onmogelijkheid blijft om het product in Vlaanderen te registreren in Vaccinet voor het RSV seizoen 2024-2025. Tot op heden is er geen duidelijkheid over hoe de registratie van de toediening van antilichamen moet verlopen.
• Er is nog onduidelijkheid hoe de epidemiologische surveillance en data analyse zullen verlopen. Overleg is opgestart met FOD Volksgezondheid.
• Onmogelijkheid blijft als kinderarts om in het dossier van de moeder na te kijken of ze tijdens de zwangerschap al dan niet het RSV-vaccin Abrysvo™ gekregen heeft.

• Blijvende afwezigheid van een eenduidig beleid. Normaal gezien zijn de deelstaten bevoegd voor preventieve gezondheidszorg. Zo heeft Vlaanderen een efficiënte workflow via Kind en Gezin, Wallonië via ONE en Ostbelgien via Kaleido om ervoor te zorgen dat de jongsten van onze maatschappij gevaccineerd worden. In het geval van preventie van RSV gaat het echter om antilichamen, geen vaccin, wat maakt dat de federale overheid instaat voor de organisatie van de campagne. In Vlaanderen verloopt de toediening van het monoklonaal voor het komend seizoen niet via Kind en Gezin. De Waalse tegenhanger van Kind en Gezin, ONE, daarentegen staat wel in voor de toediening.

Als partners en vertegenwoordigers van u als beroepsgroep blijven we niet alleen bovenstaande drempels opvolgen maar houden we ook een brede vinger aan de pols omtrent enkele kernitems:

• De campagne veroorzaakt extra administratieve belasting voor de artsen. Doordat het traditionele parcours niet wordt gevolgd, verloopt de terugbetaling via Hoofdstuk IV. (EMD of CIVAR).Hierbij is een bijkomende moeilijkheid dat het hebben van een rijksregisternummer een voorwaarde is voor terugbetaling, wat vaak (nog) niet het geval is bij pasgeborenen op de materniteit. Daarnaast brengt de keuze voor Hoofdstuk IV extra administratie voor de artsen met zich mee, waardoor de klinische zorg voor de patiënt kan gecompromitteerd worden. Ook dit vormt een extra kost voor ons gezondheidszorgsysteem.
• Kwetsbare groepen vallen uit de boot.
• Garantie op een herinvestering in de gezondheid van kinderen. De verwachte daling in aantal RSV hospitalisaties PICU opnames, consultaties, langer-termijn complicaties en de bijbehorende ziektekosten alsook sociëtale kosten (werkverlet) mogen geen eenzijdige besparingsoperatie zijn waarbij deze vrijgekomen middelen opnieuw in de grotere pot van de gezondheidszorg voor volwassenen en ouderen terecht komt. Elke besparing binnen de pediatrie moet een herinvestering geven in kinderen. We zouden voorstellen een “Kind budget” te creëren binnen de globale begroting, al dan niet onder supervsie van een “Minister voor het Kind” (cfr Masterplan BAoP). We pleiten voor een herinvesteringsplan in de gezondheid van kinderen en de doelgroep kinderen te bekijken als een enorme investeringsopportuniteit met een grote maatschappelijke (gezondheids)winst en het bereiken van gezondheidsdoelen op korte en lange termijn. Dit onder andere via:

1. het investeren in andere opname vermijdende initiatieven zoals kinderdagziekenhuizen, pedopsychiatrische bedden, pediaters die huisartsen op vraag ondersteunen in een VAPH setting;
2. kwaliteits- en gezondheidsbeleid voor elk kind en hun context gebaseerd op gezondheidsdeterminanten en PROMs
3. integrale, ontwikkelings- en contextgerichte pediatrische zorg
4. erkenning kerncompetenties rond kinderen ongeacht plaats van zorg
5. terugbetaling pediatrische vaccins

• Duurzame samenwerking rond kinderen:

De samenwerking tussen huisartsen, kinderartsen en andere partners met een verscheidenheid aan disciplines binnen dit dossier met een gemeenschappelijk doel en de confrontatie met gedeelde externe drempels en discussiepunten zorgen ervoor dat we als partners elkaar nog beter begrijpen en verbinding vinden rond een groter maatschappelijk doel. Dit creëert sterkere en diepere wortels om in de toekomst een nog duurzamere en kwaliteitsvollere samenwerking omtrent andere gezondheids- en maatschappelijke thema’s te realiseren